Pazartesiye Giriş: 40
24 Haziran - 30 Haziran tarihleri arasındaki Dünya ve Türkiye sağlık haberleri
Haziran ayına ait son bültenden Temmuz ayının 1. günü ile merhaba herkese.
Geçtiğimiz hafta fazla hareketliydi. Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca istifa etti haberleri sosyal medyada haftasonunun gündemindeydi. Halk TV yazarı İsmail Saymaz’ın iddialarına göre görevden affını isteyen Bakan Koca, şu an itibariyle henüz bir açıklama yapmadı. Resmi kaynaklardan da herhangi bir açıklama gelmedi.
Hala istifa iddiası haber kanallarında konuşuluyor. Resmi Gazete’de yayınlandığı zaman siz değerli okuyucularımızı bilgilendiriyor olacağız.
Sevgili Tuğba Akman, cumartesi günleri Kahve Yanı köşesinde sizler için gündeme dair yazıyor. Konu Sağlık Bakanı’nın istifası olunca, Bakan Koca hakkında keyifle okunacak bir yazı hazırlamış.
Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca’nın istifa ettiği iddialar için ne düşünüyorsunuz? Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kararı ne olacak? Daha da önemlisi, yeni Sağlık Bakanı kim olacak?
Yorum bölümünden fikirlerinizi bize iletin.
Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca Ne Demedi?
Bültenin bu bölümünde yorum yapmamaya gayret ve özen gösteriyoruz. 40. sayıya ulaştığımız bültende, ilk defa bu bölüm boş kaldı. Bakan Fahrettin Koca istifa etti haberleri sonrasında sosyal medya hesaplarından herhangi bir paylaşım yapmadı Bakan Koca.
Pandemi zamanı televizyona çıkmasını beklediğimiz Bakan Koca’yı, hala aynı heyecanla sosyal medyada bir paylaşım yapsın diye bekledik günlerdir. Uzun bir süre de bekleyeceğiz gibi duruyor.
Türkiye’den Haberler
66 Yaşında Eczacı Oldu
66 yaşındaki Halil Arda, emekliliğinin ardından başladığı eczacılık eğitimini başarıyla tamamladı. Arda, genç sınıf arkadaşlarıyla 5 yıl boyunca eğitim aldı ve 4 üzerinden 3,37 not ortalamasıyla mezun oldu. Eczacılık okuma kararında diş hekimi eşi ve doktor oğlu etkili oldu. Ailesinin desteğiyle eğitim hayatına devam eden Arda, gelecek yıl arkeoloji eğitimi almak için yeniden üniversite sınavına girecek.1
Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi’nden Açıklama
Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi, 25 Ocak'ta Nükleer Tıp Kliniği'nde teknik bir arıza meydana geldiğini duyurdu. Radyoaktif iyot tedavisi sırasında kullanılan atık tanklarında oluşan bu arıza üzerine ilgili birimler hemen müdahale etti. AFAD ve Nükleer Denetleme Kurumu (NDK) tarafından yapılan incelemelerde herhangi bir güvenlik eksikliği tespit edilmedi ve gerekli tedbirler alındı. Herhangi bir radyasyon maruziyeti olmadığı belirtilerek, hastane normal işleyişine geri dönmüş ve hasta alımlarına devam edilmiştir.2
Dünya’dan Haberler
Covid-19, ABD’de Yükselişte
ABD'de Covid-19 seviyesi haftalardır artış gösteriyor ve yeni varyantlar yıllık yaz dalgasına neden oluyor. Halk sağlığı acil durumu sona erdiğinden, vaka sayıları artık sayılmıyor ve veriler daha sınırlı olsa da eğilimler yukarı yönlü. Enfeksiyonların en az 38 eyalette arttığı düşünülüyor ve hastaneye yatış ve ölüm oranları da artıyor. Özellikle Batı ve Güney bölgelerinde Covid-19 seviyeleri yüksek. Uzmanlar yaz dalgasının tanıdık bir mevsimsel model haline geldiğini ancak virüsün hala tahmin edilemez olduğunu belirtiyor. WastewaterSCAN verileri, bu yaz dalgasının geçen yazdan haftalar önce başladığını gösteriyor. Yeni varyantların etkileri de yaz dalgasına katkıda bulunuyor. CDC, sonbaharda güncellenmiş bir aşıyı tavsiye ediyor.3
Kürtaj Kısıtlaması, Doğum Kontrolünü Azalttı
Araştırma, kürtajı en çok kısıtlayan eyaletlerdeki kadınların doğum kontrolüne erişiminin de azaldığını gösteriyor. Bu eyaletlerde 2023'ün ikinci yarısında doğum kontrol hapları ve acil kontraseptifler için reçete oranları, kürtaj hakkını kaldıran Yüksek Mahkeme Dobbs kararından önceki döneme göre önemli ölçüde düşük.
Aile planlaması kliniklerinin kapanması ve kamuoyunun hangi seçeneklerin yasal olduğu konusundaki kafa karışıklığı bu düşüşün ana sebepleri olarak gösteriliyor. Dobbs kararından sonra, kürtajı en çok kısıtlayan eyaletlerde doğum kontrol hapları için reçete oranları yaklaşık %4 daha fazla düşerken, acil kontraseptif reçeteleri daha da büyük bir düşüş yaşadı. Bu eyaletlerde acil kontraseptif reçete oranları, karar öncesine göre yarı yarıya azaldı.
Araştırmacılar, doğum kontrolüne erişimi koruma ve iyileştirme çabalarının özellikle kürtajın en çok kısıtlandığı eyaletlerde gerekli olduğunu vurguluyor. Dobbs kararından sonra acil kontraseptifler ve ilaçla kürtaj arasındaki fark konusundaki kafa karışıklığı, acil kontraseptiflerin yasallığına dair kamuoyunda büyük bir belirsizlik yaratmış durumda.
Yeni araştırma, aile planlaması kliniklerinin kapandığı eyaletlerde acil kontraseptif reçetelerinin en fazla azaldığını da ortaya koyuyor. Biden yönetimi, üreme sağlığı hizmetlerine erişimi koruma taahhüdünü yeniden belirtti ve doğum kontrolünün erişilebilir kalmasını sağlamaya yönelik çabalarını sürdürüyor.4
ABD’de kemoterapi ilaçları cisplatin ve karboplatin sıkıntısının iyileşmesine rağmen, büyük kanser merkezleri yeni ilaç kıtlıklarıyla ilgili endişelerini sürdürüyor. Ulusal Kapsamlı Kanser Ağı (NCCN) tarafından yapılan yeni bir ankete göre, 28 büyük kanser merkezinden %89'u geçen ay en az bir kanser tedavisi veya semptomları için kullanılan ilacın kıt olduğunu bildirdi.
Anket sonuçları, 28 merkezden %57'sinin Hodgkin lenfoması, non-Hodgkin lenfoması ve testis kanseri tedavisinde kullanılan kemoterapi ilacı vinblastin kıtlığı yaşadığını, %46'sının etoposid ve %43'ünün topotekan kıtlığı bildirdiğini gösteriyor. Geçen yıl aynı ankette, %72'si karboplatin ve %59'u cisplatin kıtlığı bildirmişti. Ancak bu yıl, karboplatin kıtlığı sadece %11 ve cisplatin kıtlığı %7 oranında bildirildi, bu da bu ilaçların kıtlığının azaldığını gösteriyor.
Anket sonuçlarına göre, mevcut kanser ilaçları kıtlığı hasta bakımını veya klinik deneyleri ciddi şekilde aksatmamış olsa da, ek idari çalışmalar gerekli oldu. Kıtlık bildiren merkezlerin %56'sı, stoktaki ilaçların kullanımını sınırlama, doz ayarlamaları ve atık yönetimi stratejileri gibi “hafifletme stratejileri” uygulayarak hastaları tedavi etmeye devam ettiğini bildirdi. Ancak kıtlık bildiren merkezlerin %43'ü, klinik deneylerin etkilendiğini belirtti.
Küçük topluluk kanser merkezleri de kritik kanser ilaçlarının kıtlığını yaşıyor. Maryland'deki bir topluluk onkoloji uygulamasında, kemoterapi ilacı etoposid için ciddi bir kıtlık yaşanıyor. Etoposid, akciğer kanseri ve bazı diğer katı tümörlerin tedavisinde önemli bir rol oynuyor.
ABD'deki kronik ilaç kıtlığı sorunu, tedarik zinciri ve ekonomik faktörlerden kaynaklanıyor. Eski kemoterapi ajanları genellikle birkaç yerde, çoğunlukla yurt dışında üretiliyor ve üretim için çok az finansal teşvik bulunuyor. Bu da üretim veya tedarik zinciri sorunları durumunda önemli bir kırılganlık yaratıyor.
Genel olarak, jenerik kanser ilaç üreticilerinin ekonomik nedenlerle ürünlerini zamanla durdurması, ilaç kıtlığına katkıda bulunuyor. Jenerik ilaçlar, ilaç kıtlıklarının %66-84'ünü oluşturuyor. NCCN raporunda, ankete katılan merkezler ekonomik teşvikler ve jenerik ilaç tedarikçilerini derecelendiren daha iyi bilgi sistemleri gibi politik çözümler talep ediyor.5