1-7 Nisan Kanser Savaş Haftası, erken teşhisin hayat kurtardığı bu hastalıkta farkındalık oluşturmalıyız. Kimimiz başı ağrısa doktora gider, kimimiz kolu çatlasa doktora gitmez. Türk toplumu olarak rutin sağlık taramalarını kendimize bir borç bilmeliyiz.
Türkiye'de En Yaygın Kanser Türleri
Türkiye'deki kanser istatistiklerine ilişkin kanser türleri arasında meme kanseri, akciğer kanseri, kolon kanseri, prostat kanseri ve mide kanseri yer almaktadır. Meme kanseri, kayıpta sık rastlanan kanser türü olup olmadığı, erken teşhis sayesinde tedavi olasılığı yüksektir.
Akciğer kanseri hem erkeklerde hem de yüksek ölüm oranlarına sahiptir ve genellikle sigara kullanımıyla birlikte kullanılabilir.
Kolon kanseri, sağlıklı beslenme ve düzenli taramalarla önlenebilirken, prostat kanseri genellikle ileri yaşlardaki erkekler için tehlikelidir. Mide kanseri genellikle geç çatlakların ortaya çıkması zorluklar nedeniyle önem taşır.
Dünya Sağlık Örgütü’nün 2020 yılı verilerine göre; küresel bazda 19.2 milyon yeni kanser vakası tespit edilmişken, kansere bağlı 9.9 milyon ölüm gerçekleşmiştir. Dünya genelinde 75 yaşına kadar her 5 kişiden 1 kişinin kansere yakalanacağı ve her 10 kişiden 1’inin ise kanser nedeniyle hayatını kaybedeceği tahmin edilmektedir. Dünyada ve ülkemizde ilk sıralarda yer alan kanser türleri akciğer, meme ve kolorektal kanserler olarak benzerlik göstermektedir.
Rutin Check Up'ların Önemi
Kanser, erken evrelerde farklılık gösterme şansı önemli ölçüde artar. Bu nedenle düzenli sağlık kontrolleri ve check up'lar büyük önem taşımakta. Erken teşhis edilen kanser vakalarının tedavisi daha kolay ve maliyeti daha düşüktür, ayrıca hastaların yaşam kalitesine büyük etkileri vardır.
Özellikle kanser taramalarının aksatılmaması gerekmektedir. Meme kanseri için mamografi, kolon kanseri için kolonoskopi gibi tarama yöntemleri, kanserin erken evrelerde tespit edilmesini sağlar. Ayrıca HPV aşısı gibi önleyiciler de bazı kanser türlerine karşı koruma sağlar.
Sağlık Hizmetlerindeki Süreçler
Türkiye'de kanserin teşhis ve tedavisi, devlet ve özel sağlık hizmetleri kapsamında yürütülmektedir. Türkiye'de kanser tarama testleri, Sağlık Bakanlığı'nın belirli kanser türlerine karşı ücretsiz olarak sunduğu bir hizmettir. Yılda yaklaşık 7 milyon kişi bu taramalardan faydalanmaktadır.
Kanser taramaları, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM), Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM), Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) ve Mobil Kanser Tarama Araçları gibi birinci basamak sağlık hizmetlerinde gerçekleştirilmektedir.
Kanser teşhisi konduğunda, multidisipliner bir yaklaşımla bireysel tedavi planları sunulmaktadır. Bu süreç, cerrahi müdahaleler, cerrahi, radyoterapi ve immünoterapi gibi çeşitli tedavi yöntemlerinin birleştirilmesi. Ayrıca, hastaların psikolojik ve sosyal desteklenmesi, tedavi sürecindeki başarı artışının artması önemli faktörlerdendir.
Kanserle mücadele, sadece sağlık profesyonellerinin değil, tüm toplumun sorumluluğundadır. Kanser Haftası, başlangıçtaki oluşum ve erken teşhisin elde edilebilmesi için farkındalık haftamızdır. Toplum olarak kansere karşı proaktif bir yaklaşımı benimsemek, bu zorlu mücadelede umut ışığı olabilir.
Rutin taramalarınızı yaptırın ve sağlıcakla kalın.