Hekim Maaşı 💸
Türkiye’nin ilk ve tek, haftalık sağlık bülteni “Pazartesiye Giriş” 110. sayısı ile sizlerle.
Sağlık camiasının nazik, vizyoner, güzel ahlak sahibi liderlerinin öğretmenler gününü en içten dileklerimizle kutluyoruz. İyi ki varsınız.
SAĞLIK BAKANLIĞI & POLİTİKALAR
Birinci basamakta dönüşüm ve Aile Hekimliği yeniden yapılanması
Tarih: 21–22 Kasım 2025
Sağlık Bakanı Prof. Dr. Kemal Memişoğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki 2026 bütçe sunumunda birinci basamağı merkeze alan yeni yaklaşımı öne çıkardı.
Bakanın vurgusu net: sağlık sistemi artık “hastalık tedavisi”nden çok “sağlığı koruma ve yaşam boyu sürdürme” ekseninde şekilleniyor. Bu çerçevede Aile Hekimliği Sistemi güncel ihtiyaçlara göre yeniden yapılandırıldı; aile hekimlerinin yetkinliğini artıracak, iş yükünü daha yönetilebilir kılacak ve performansı kaliteyle ilişkilendirecek adımların atıldığı ifade edildi.
Bakan ayrıca aile sağlığı merkezlerinin toplumla ilk temas noktası olduğunu; sevk zincirinin güçlendirilmesi, koruyucu hizmetlerin genişletilmesi ve değer bazlı ödeme gibi yeni araçlarla birinci basamağın daha cazip ve etkili hale getirileceğini belirtti. Bu mesaj, hem sağlık çalışanı planlaması hem de hastane yükünün azaltılması açısından kritik bir yön değişimini işaret ediyor. (Anadolu Ajansı)
Bakanın verdiği bazı sayısal veriler:
2025’in ilk 10 ayında 16 milyon MR, 17 milyon BT görüntüleme işlemi yapılmış.
Randevu sisteminde: MHRS sisteminde “günlük ortalama 1,7 milyon randevu veriliyor”.
Aile hekimliği düzeyinde tarama ve izleme sayısı: “Bir yıl içinde toplam 105 milyon tarama ve izlem yapılmıştır.”
Randevu bekleme süreleri: Ultrason için ortalama 5 gün, MR için 9 gün, BT için 2 gün.
Aile Sağlığı Merkezi (ASM) ve Sağlıklı Hayat Merkezi (SHM) yatırımları: Hedef 1000 ASM, 100 SHM. Şu ana kadar 278 ASM ve 23 SHM hizmete alınmış; 370 ASM ve 52 SHM’nin inşaatı devam ediyor.
Sigara bırakma hizmetleri: Son bir yıl içinde 478 yeni sigara bırakma polikliniği açıldı; 225 mobil birim ve tele-tıp uygulamaları devreye girdi. 2025’te 92.487 vatandaşa tedavi başlatıldı; bugüne kadar 1,5 milyon üzerinde kişi bu hizmete ulaştı.
TOPLUM SAĞLIĞI
Kimyasal zehirlenmelerde “doğru bilinen yanlışlar” hayati risk yaratıyor
Tarih: 22 Kasım 2025
Zonguldak BEÜ’den Prof. Dr. Özcan Pişkin, özellikle ev içi temizlikte yapılan karışımların (en sık çamaşır suyu + tuz ruhu/sirke) ciddi solunum yolu yanıkları ve zehirlenmelere yol açtığını belirtiyor. Haberin değerli tarafı, zehirlenme anında toplumda çok yaygın olan ama yanlış olan refleksleri net biçimde sıralaması:
Kusturmaya çalışmak,
“Süt/yoğurt içirirsem rahatlar” diye düşünmek,
Kimyasalı “nötralize etmek için başka ürün koklatmak/karıştırmak”.
Doğru ilk yardımın temel adımı: kişiyi temiz havaya çıkarmak, maruziyeti durdurmak ve 112’ye kimyasalın adını söyleyerek haber vermek. Cilt/göz teması varsa en az 10–15 dakika bol suyla yıkama öneriliyor.
Bu yaklaşımın altındaki fikir şu: Kimyasala ikinci bir kimyasalla müdahale etmek tabloyu ağırlaştırabilir; vücut zaten toksik yük altındadır, ek reaksiyon riski yaratılır. (Anadolu Ajansı)
Sağlık Bakanlığı’ndan “Dental Travma Rehberi”
Tarih: 22 Kasım 2025
Bakanlık, düşme/çarpma/spor-trafik kazaları sonrası oluşan diş yaralanmaları için saha dilinde, halkın da anlayabileceği bir Dental Travma Rehberi yayımladı. En hayati bilgi şu:
Diş tamamen yerinden çıktıysa, köküne dokunmadan, kurutmadan, mümkünse sade sütün içine koyup 60 dakika içinde diş hekimine ulaştırmak gerekiyor.
Kırık veya yer değiştirme durumlarında da dişi kurcalamadan hızlı başvuru isteniyor.
Bu rehberin önemi, dental travmaların tüm yaralanmaların yaklaşık %5’ini oluşturması ve doğru ilk müdahale ile dişin yeniden yerine tutunma şansının ciddi ölçüde artması. Özellikle okul çağındaki çocuklar ve sporcularda rehberin yaygınlaştırılması, uzun dönem diş kayıplarını azaltabilir.
SAĞLIK EKONOMİSİ & SGK / GSS
Genel Sağlık Sigortası (GSS) primi iki katına çıktı
Tarih: 21 Kasım 2025
Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile GSS primini kendi ödeyenlerin aylık prim oranı %3’ten %6’ya yükseltildi. Yani sistemin dışında kalan, işsiz olup gelir testiyle prim ödeyen ya da isteğe bağlı GSS’li gruplar için mali yük belirgin şekilde arttı.
Bu değişim, prim tahsilat gelirini artırmayı hedefliyor olabilir; ancak bir yandan da “prim yükü artarsa kayıt dışılık/borçlanma artar mı?” sorusunu taşır.
Sağlık yöneticileri açısından sahada görülecek etkiler: GSS borcu biriken vatandaşların sağlık hizmetine erişimde gecikme yaşaması ve hastaneye başvuruların acilden yürümeye çalışması ihtimali.
SAĞLIK HİZMET SUNUMU
İstanbul’da akşam poliklinikleri 2 ayda 586 bin muayene yaptı
Tarih: 21–22 Kasım 2025
İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü’nün, MHRS’de randevu bulmakta zorlanan vatandaşlar için başlattığı akşam polikliniği uygulaması eylül–ekim döneminde 586 bin kişiye hizmet verdi. Başvurular hem MHRS üzerinden hem de doğrudan hastane başvurusu ile yapılmış.
Uygulamanın yönetimsel anlamı büyük:
Gündüz poliklinik yükünü azaltıyor,
Hastane yoğunluğunu “günün içine yayarak” pik saat baskısını düşürüyor,
Çalışan nüfusun erişimini artırıyor.
Bu modelin sürdürülebilirliği ise hekim ve hemşire iş gücü planlamasıyla doğrudan ilişkili.
SAĞLIK ÇALIŞANLARI
OECD raporu: Türkiye hekim maaşlarında son sıralarda
Tarih: 20–21 Kasım 2025
OECD’nin güncel sağlık iş gücü verilerine göre Türkiye’de 1000 kişiye düşen hekim sayısı 2,4, hemşire sayısı 2,9. OECD ortalaması ise hekimde 3,9, hemşirede 9,2. Yani Türkiye hem insan kaynağı yoğunluğunda hem de gelir düzeyinde OECD bandının gerisinde.
Raporda Türkiye’nin birçok branşta hekim gelirlerinin OECD ortalamasının altında kaldığı ifade ediliyor.
Yönetim açısından bu tablo iki risk üretiyor:
Kamu–özel dengesinde kayma (özellikle yüksek iş yükü / düşük gelir kombinasyonu),
Beyin göçü ve iç göç hızlanması.
Birinci basamağı güçlendirme hedefiyle birlikte düşünürsek, ücret ve çalışma koşullarında iyileştirme olmazsa sistem “plan var ama insan gücü tutmuyor” noktasına itilebilir.
25. Ulusal Aile Hekimliği Kongresi Mayıs 2026’da Antalya’da
Tarih: 20 Kasım 2025 (duyuru)
TAHUD’un düzenlediği ve Türkiye’de birinci basamağın en geniş bilimsel buluşması kabul edilen 25. Ulusal Aile Hekimliği Kongresi, 7–10 Mayıs 2026’da Antalya’da yapılacak.
Tema: “Köklerden Beslenen, Geleceği Koruyan Aile Hekimliği.”
Bu kongre, Bakanlığın birinci basamak dönüşümüyle aynı haftaya denk gelen bir duyuru olduğu için ayrıca anlamlı. Büyük olasılıkla 2026 boyunca sahaya yayılacak yeni aile hekimliği modellerinin bilimsel ve mesleki altyapısı burada tartışılacak.
ADLİ / ETİK / GÜVENLİK
Balıklı Rum Hastanesi’nde sahte reçete
Tarih: 21 Kasım 2025
Balıklı Rum Hastanesi Çocuk Psikiyatri biriminde görevli bir hekimin öncülüğünde yürütüldüğü iddia edilen soruşturmada, hastaların bilgileri kullanılarak sahte reçeteler düzenlendiği ve SGK’nın yaklaşık 112 milyon TL zarara uğratıldığı öne sürülüyor. 6 şüpheli gözaltına alındı.
Bu olay, “reçete güvenliği”nin sadece klinik değil, aynı zamanda finansal ve etik bir yönetim başlığı olduğunu tekrar hatırlatıyor. Hastane yöneticileri için dersler:
e-reçete ve provizyon sistemlerinde anomali tespiti,
hekim–eczane–tedarik zinciri ilişkilerinde çıkar çatışması izleme,
iç denetim ve klinik auditlerin güçlendirilmesi.
Bursa’da eczane çalışanına saldırı: failin 10 suç kaydı var
Tarih: 21 Kasım 2025
Yıldırım ilçesinde bir eczanede çalışan 23 yaşındaki kadın, kısa süreliğine eczane önüne çıktığında saldırıya uğradı; şüphelinin kıyafetlerini çıkarmaya çalıştığı, çevrenin müdahalesiyle olayın engellendiği belirtiliyor. Failin 10 ayrı suç kaydı olduğu tespit edilerek tutuklandı.
Sağlık hizmet sunumunda güvenlik tartışması genelde hastanelere odaklanır; bu olay eczane ve birinci basamak çevresinde güvenliğin de politika konusu olması gerektiğini gösteriyor. Kadın sağlık çalışanlarının iş yeri çevresinde korunması, kamera–aydınlatma–polis hattı gibi yerel güvenlik iş birlikleriyle ele alınmalı.
DÜNYADAN SAĞLIK
Robbie Williams tartışması: “zayıflama iğneleri körlük yapar mı?”
Tarih: 17 Kasım 2025
Euronews’in haberinde, pop sanatçısı Robbie Williams’ın kullandığı diyabet/obezite enjeksiyonlarının (GLP-1 agonistleri, özellikle semaglutid/tirzepatid) görme kaybı riskiyle ilişkilendirilmesi tartışılıyor. Haberin bilim tarafı şunu söylüyor:
Bu ilaçlar kan şekerini hızlı düşürdüğünde, göz merceği şekli geçici değişebilir ve bulanık görme ortaya çıkabilir.
Retinopati gibi altta yatan diyabetik göz hastalığı olanlarda risk daha dikkatle izlenmeli.
Ancak “doğrudan körlük yapar” şeklinde kesin bir nedensellik kurulmuş değil; daha çok mevcut göz sorunlarını tetikleme ve geçici görme bozulması odağında uyarılar var.
Toplumda hızla yayılan “zayıflama iğnesi mucizesi” anlatısına karşı bu haber, etik bir hatırlatma yapıyor: Endikasyon dışı kullanımlar hekim gözetimi olmadan yaygınlaşırsa, istenmeyen yan etkiler de büyür.
SAĞLIK TEKNOLOJİSİ & ARAŞTIRMA
“Kalp yüzdelik dilim hesaplayıcısı”: 30 yıllık risk artık genç yaşta görünür olacak
Tarih: 17 Kasım 2025
Northwestern Medicine araştırma ekibi, 30–59 yaş arası yetişkinler için geliştirilen ücretsiz Heart Percentile Calculator’ı duyurdu. Araç, kan basıncı, kolesterol, sigara, diyabet öyküsü ve böbrek fonksiyonu gibi ölçütlerle kişinin 30 yıllık kardiyovasküler riskini hesaplıyor; ardından aynı yaş ve cinsiyetten 100 kişi içinde kişinin yüzdelik sırasını gösteriyor.
Bu yaklaşımın güçlü tarafı şu: 10 yıllık risk düşük görünse bile 30 yıllık risk yüksek olabiliyor. Araştırmacılar, genç yetişkinlerin uzun vadeli riski daha somut görerek erken yaşam tarzı değişikliği ve gerekirse erken ilaç tedavisi için motive olacağını savunuyor. PREVENT denklemlerine dayanan araç, klinisyen-hasta iletişimini kolaylaştıran bir “risk anlatma dili” sunuyor.
Sağlıcakla kalın.