Diyabetin 5.ci Hali
Uluslararası Diyabet Federasyonu
Şifaya çokça ihtiyacımızın olduğu bugünlerden herkese kocaman merhaba!
Türkiye ve dünyadan öne çıkan sağlık gelişmelerini sizler için özenle derledik. Kahvenizi alıp göz atmanız yeterli.
Tip 5 Diyabet
Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF), 8 Nisan 2025'te Tayland'ın Bangkok kentinde düzenlenen Dünya Diyabet Kongresi'nde, yetersiz beslenmeyle ilişkili ve bugüne dek yanlış tanı alan bir diyabet türünü resmen “Tip 5 Diyabet” olarak tanıdı. Bu yeni sınıflama, özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerdeki genç erkekleri etkileyen bu gizli halk sağlığı sorununun aydınlatılmasını hedefliyor.
🔬 Tip 5 Diyabet Nedir?
Tip 5 diyabet, genellikle vücut kitle indeksi 19’un altında olan genç erkeklerde görülüyor ve sıklıkla Tip 1 diyabet ile karıştırılıyor. Ancak bu hastalarda yüksek kan şekeri seviyelerine rağmen ketonüri ya da ketozis gelişmiyor ve insülin ihtiyacı da yüksek oluyor. Bu form, insülin direncinden çok insülin salgılamadaki ciddi yetersizlikle karakterize ediliyor.
🧪 Bilimsel Tanımlamanın Uzun Yolu
Yetersiz beslenmeyle ilişkili diyabet ilk kez 1955 yılında Jamaika’da tanımlanmıştı. 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından ayrı bir diyabet tipi olarak kabul edilse de 1999 yılında “kanıt yetersizliği” gerekçesiyle sınıflamadan çıkarılmıştı.
Ancak son yıllarda yapılan metabolik testler ve genetik analizlerle bu diyabet türü bilimsel olarak daha net tanımlanabilir hale geldi. 2022 yılında Hindistan’da 73 erkek üzerinde yapılan bir çalışmada, Tip 5 diyabetin diğer diyabet türlerinden metabolik olarak net şekilde ayrıldığı ortaya kondu.
💊 Tedavi Yaklaşımları
Henüz kesin tedavi protokolü bulunmayan Tip 5 diyabette çok düşük doz insülinin, ağızdan alınan ilaçlarla birlikte verilmesinin etkili olabileceği düşünülüyor. Ayrıca protein ağırlıklı beslenme ve eksik mikrobesinlerin giderilmesi gerektiği, ancak bu konunun detaylı biçimde araştırılmasının şart olduğu vurgulanıyor.
📘 Gelecek Adımlar
Önümüzdeki iki yıl içinde, Tip 5 diyabet için tanı ve tedavi kılavuzları oluşturulması planlanıyor. Bu gelişme, dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkileyen ancak uzun yıllar boyunca tanı konulamayan “yetersiz beslenmeye bağlı diyabet”in tanınması açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
📝 2025-DUS ve STS Diş Hekimliği Sınavı
ÖSYM, 20 Nisan’da iki önemli sınav düzenliyor:
DUS: Ankara ve İstanbul'da
STS Diş Hekimliği: Sadece Ankara’da
Toplam 12.483 aday sınava girecek. Adayların saat 10.00’da sınav binasında olmaları gerekiyor.
🏥 Türkiye'den Sağlık Gündemi
• OHSAD Kurultayı Antalya'da
Sağlık Bakanı Memişoğlu’nun katıldığı 14. OHSAD Kurultayı’nda kamu-özel iş birliği ele alındı.
• Balkan Sağlık-İş Forumu Yolda
25–27 Nisan'da Edirne’de Balkan ülkeleriyle sağlık turizmi odaklı iş birliği forumu düzenlenecek.
🚁 Acil Durum Hizmetleri
Düzce’de yeni doğan bir bebek, kalp rahatsızlığı nedeniyle helikopter ambulansla İstanbul’a sevk edildi.
Bolu Yeşilay, alkol, sigara ve teknoloji bağımlılığına karşı farkındalık standı kurdu.
🔬 Türkiye'den Tıbbi Gelişmeler
CAR-T hücre tedavisi artık Türkiye’de üretilecek. Bu gelişme, maliyetleri azaltacak ve erişimi kolaylaştıracak.
👩⚕️ Sağlık Çalışanlarına Müjde
Sağlık-Sen’in açtığı dava sonrası, eğitim nedeniyle tayin isteyen sağlıkçılar için emsal teşkil edecek karar alındı.
🌐 Küresel Gündemden Başlıklar
• WHO Pandemi Anlaşmasında Uzlaşıldı
Üye ülkeler, küresel pandemilere hazırlık için bağlayıcı anlaşma üzerinde uzlaştı. Ancak ABD katılmayacak.
• PEPFAR Protestosu
Washington’da AIDS aktivistleri, ABD'nin HIV/AIDS fonlarını kesmesini protesto etti.
🧪 Bilimsel Araştırmalar
UK Biobank, 500.000 gönüllünün verisini araştırmacılara açarak hastalık araştırmalarını destekliyor.
ABD'de sağlık fonu kesintileri tüberkülozla mücadeleyi riske atıyor.
🏚️ Altyapı ve Kriz Yönetimi
Myanmar depremi sonrası, WHO 60 tonluk sağlık yardımı gönderdi.
ABD'de kırsal hastaneler, personel yetersizliğiyle karşı karşıya.
Sağlıcakla kalın.