Chikungunya Salgını Büyüyor
Türkiye’nin ilk ve tek, haftalık sağlık bülteni “Pazartesiye Giriş” 97. sayısı ile sizlerle.
Bu hafta Türkiye’de sağlıkta yeni hizmet modelleri gündeme gelirken, dünyada bulaşıcı hastalık tehdidi ve sağlık araştırma fonlarındaki kesintiler dikkat çekiyor.
Chikungunya salgını, iklim krizinin sağlık üzerindeki etkilerini net biçimde gösterirken, veri eksikliği küresel karar alma mekanizmalarını zorlayabilir.
🇹🇷 Türkiye’den Sağlık Gelişmeleri
Sağlık Bakanı
📍 Rize -10 Ağustos 2025
Sağlık Bakanımız Prof. Dr. Kemal Memişoğlu, yapımı devam eden Rize Şehir Hastanemizde incelemelerde bulundu.
Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Artvin’de ne duyurdu?
Artvin’de Sağlık Bakanı ne müjdeledi?
Sağlık Bakanı Memişoğlu, Artvin'in merkezine en az 400 yataklı yeni bir hastane yapılacağını açıkladı. Ayrıca Arhavi Devlet Hastanesi’nin fonksiyonunun artırılacağı, Hopa’ya yeni bir sağlık tesisi kazandırılacağı ve Sağlıklı Hayat Merkezi ile koruyucu hizmetlerin öne çıkarılacağı belirtildi.
Sağlık-Sen Toplu Sözleşme Süreci
📍 Ankara – 5–8 Ağustos 2025
Sağlık-Sen heyeti, toplu sözleşme görüşmelerinde Sağlık Bakanlığı ile bir araya geldi. 77 maddeyi kapsayan teklif paketi masaya yatırıldı.
Talepler arasında ek ödeme artışı, personel sayısının güçlendirilmesi ve nöbet ücretlerinde iyileştirme öne çıkıyor.
Aile Sağlık Merkezlerinde Akupunktur Dönemi
📍 Türkiye genelinde – 6 Ağustos 2025
Aile hekimliklerinde ilk kez akupunktur uygulamaları başladı. Pilot illerde başlayan bu hizmet, kronik ağrı ve sigara bırakma tedavilerinde destekleyici yöntem olarak kullanılacak.
🌍 Dünya Sağlık Gelişmeleri
mRNA Aşı Araştırma Fonlarında Büyük Kesinti
📍 ABD – 8 Ağustos 2025
ABD yönetimi, mRNA aşı Ar-Ge bütçesinden 500 milyon dolar kesti. Uzmanlar, bunun pandemi hazırlığı ve kanser aşıları gibi kritik alanlarda gecikmelere yol açabileceği konusunda uyarıyor.
Chikungunya Salgını Büyüyor
📍 Çin & Küresel – 6–10 Ağustos 2025
🏥 Çin, Chikungunya Salgını için “Sıfır Tolerans” Moduna Geçti
Çin’in Guangdong bölgesinde 7.000 vaka bildirildi; dünya genelinde vaka sayısı 240.000’i, ölüm sayısı 90’ı geçti.
Özellikle en çok etkilenen Foshan şehrinde, hastalar en az bir hafta boyunca hastanede kalmaya, yatakları ise sineklikle korunmuş odalarda tutulmaya zorlanıyor.
Dronlar, sivrisinek üreme alanlarını tespit etmekte; halk ise durgun su bırakmaması için uyarılıyor, aksi halde 10.000 yuan’a kadar para cezası ve hatta elektrik kesintisi uygulanıyor.
CDC, Asya ve Afrika’ya seyahat edecekler için acil uyarı yayımladı. Şiddetli yağışlar ve seller, sivrisinek popülasyonunu artırarak salgının yayılmasını hızlandırıyor.
❓ Chikungunya virüsü nedir?
🅰 Sivrisinekler aracılığıyla bulaşan, ateş ve şiddetli eklem ağrısıyla seyreden viral bir hastalıktır.
❓ Hangi sivrisinekler bulaştırır?
🅰 Aedes aegypti ve Aedes albopictus türü sivrisinekler.
❓ Belirtileri nelerdir?
🅰 Yüksek ateş, şiddetli eklem ağrısı, baş ağrısı, kas ağrısı, döküntü.
❓ Ölüm oranı nedir?
🅰 Düşük; ancak yaşlılar, bebekler ve bağışıklığı zayıf kişilerde ağır seyreder.
❓ Aşısı var mı?
🅰 Henüz yaygın kullanımda onaylı bir aşı yok.
Küresel Sağlık Veri Krizi
📍 Washington – 7 Ağustos 2025
Yaklaşık 40 yıldır düşük ve orta gelirli ülkelerde sağlık verileri sağlayan Demographic and Health Surveys programı kapatıldı. Dünya Bankası ve Gates Vakfı acil fon sağlasa da, veri temelli halk sağlığı politikalarında ciddi boşluklar oluşabileceği vurgulanıyor.
💡 Çığır Açan Alzheimer Araştırması: Eksik Parça Lityum mu?
📍 ABD – 7 Ağustos 2025
Harvard Üniversitesi liderliğinde yürütülen yeni bir çalışmada, Alzheimer hastalarının beyinlerinde lityum seviyelerinin anlamlı ölçüde düşük olduğu belirlendi. Araştırmacılar, bu eksikliğin hastalığın erken evresinde ortaya çıktığını ve amiloid-beta plakları ile tau protein bozukluklarını hızlandırabileceğini açıkladı.
Hayvan modellerinde yapılan deneylerde, lityum orotat adı verilen özel bir bileşiğin hafıza kaybını tersine çevirebildiği ve sinir hücrelerindeki patolojik değişiklikleri durdurabildiği görüldü.
Uzmanlar, bu bulguların Alzheimer tedavisi için yeni bir biyobelirteç ve potansiyel tedavi hedefi sunabileceğini, ancak insanlarda uygulanabilmesi için kapsamlı klinik çalışmalar gerektiğini vurguluyor.
Sağlıcakla kalın.